Webinar – Coaching – genialna metoda, której w Polsce dorobiono gębę
Fala zainteresowania
Coaching jako systemowa metoda edukacyjna powstawał w latach 80 XX wieku. Międzynarodowe stowarzyszenie coachingu ukonstytuowały się na początku lat 90. (np. EMCC w roku 1992 w Anglii, ICF w 1995 w USA).
Do Polski fala zainteresowania coachingiem dotarła z początkiem XXI wieku i już dekadę później zarówno metoda jak i branża zaczęły się dynamicznie rozwijać. Jak grzyby po deszczu zaczęły powstawać kolejne szkoły coachingu a w drugiej kolejności studia podyplomowe realizowane na najlepszych uczelniach polskich. Coache, zwłaszcza pracujący dla biznesu, zaczęli zarabiać spore honoraria.
Z jednej strony wysokie zarobki coachów, z drugiej skuteczność metody – spowodowały ogromne zainteresowanie coachingiem. I jak to bywa wraz z wielkim zainteresowaniem przyciągało ono zarówno coraz to nowych szkolących jak i rzesze zainteresowanych nowym zawodem oraz klientów coachingu chcąc przejść proces osobistego rozwoju. Również fundusze europejskie wpłynęły na masowość i popularyzację coachingu.
Zły pieniądz wypiera dobry
Niestety zły pieniądz wypiera dobry. W niektórych firmach utrwalił się zły nawyk pod hasłem: „skołczuj go”, czyli „napraw pracownika”, „daj mu reprymendę”, „oceń jego pracę”, „daj mu ostatnią szansę”. Nic bardziej mylnego i szkodliwego dla coachingu. Z kolei różni mówcy motywacyjni, trenerzy biznesowi a nawet terapeuci, psychologowie, menedżerowie zaczęli masowo interesować się coachingiem. Powstał zgrzyt i rozdźwięk pomiędzy długością edukacji w zwodzie psychoterapeuty lub psychologa oraz ich zarobkami a stosunkowo krótkim czasem edukacji w zawodzie coacha i dość wysokim zarobkami. To wystarczyło – by po rynku usług rozwojowych i psychologicznych rozszedł się ferment. Ponadto klika osób o celebryckim nastawieniu zaczęło robić pod hasłem „coaching” rodzaj one man show.
Tymczasem coaching nie jest: ocenianiem, naganą ani naprawianiem pracownika ani tym bardziej szokującym popisem scenicznym lidera, ani rodzajem wykładu motywacyjnego ani też prowokacyjnym przedstawieniem one man show. W profesjonalnym coachingu – zero ocen, zero podsadzania, pouczania, ośmieszania kogokolwiek, nic z tych rzeczy. Coaching nie jest też psychoterapią ani rodzajem psychoanalizy.
Czym jest coaching?
Czym jest coaching? Rodzajem intensywnego treningu mentalnego, lecz również kompetencyjnego. Żadnym praniem mózgu jak głosi hejterska plotka, lecz zaadaptowanym ze sportu treningiem w wybranym przez klienta (coachee) obszarze. Nawet najwybitniejsi zawodnicy Robert Lewandowski, Cristiano Ronaldo, Kamil Stoch, Robert Kubica, Maja Włoszczowska, Iga Świątek i setki innych – potrzebują na co dzień dobrego trenera, który przecież nie uczy ich grać w piłkę lub jeździć na rowerze, bo to już od lat potrafią robić, lecz profesjonalny coach buduje trening mentalny. Tak w każdej innej dyscyplinie życiowej czy zawodowej praca z trenerem – coachem rozwija kompetencje jednostki lub grupy.
Przyszłość
Coaching podobnie jak usługi remontowo-budowlane, rachunkowo- księgowe czy stomatologiczne – działa na wolnym rynku a to oznacza, że tak jak możemy spotkać lepszych lub gorszych budowlańców, księgowych, stomatologów, fryzjerów, lekarzy, prawników – tak jest również z coachami. Są tacy, którzy podszywają się pod coaching; tacy, którzy „biją pianę” na swój temat; tacy, którzy mają słabe kompetencje i tacy, którzy są wyjątkowo skuteczni, wybitni w tym co robią, choć nie mają zadęcia celebryckiego. Dziś nie wystarczy już legitymować się „jakimś” certyfikatem coachingowym – trzeba być bardzo dobrym, wyjątkowym, wyjątkowo skutecznym, podobnie jak w innych branżach. Na rynku utrzymują się najlepsi, czyli najbardziej skuteczni. Oni też zarabiają najlepiej.
Doba pandemii sprawia, że coraz większa liczba ludzi potrzebuje kompetentnych, profesjonalnych coachów. Dlatego zawód coacha jest zawodem przyszłości, a fala niekompetencji i zazdrości, jak każda, stopniowo wygaśnie, a na rynku pozostaną osoby wysoko kompetentne.
Maciej Bennewicz
Bennewicz Instytut Kognitywistyki